Có những bài học trên đời, chỉ cần bạn biết cách lắng nghe, nó sẽ đến cái lúc bạn không ngờ nhất. Có khi chẳng phải bỏ tiền mua khóa học, hay đến ngồi trên lớp với sách bút trên tay.
Mình học được bài học vỡ lòng về thời trang từ người thợ cắt tóc quán quen gần nhà.
Quá trình làm tóc có thể nhanh đối với một số người, song với số đông mọi người, chỉ đơn thuần việc cắt tóc cũng thường chiếm tới tối thiểu là 15 phút đồng hồ. Để giết thời gian, việc nói chuyện phiếm giữa thợ cắt và khách hàng đã trở thành một nét văn hóa ở nhiều quốc gia. Có những người còn trở thành bạn thân, hiểu rõ nhiều điều về nhau. Cũng không quá khi người ta nói “hairdresser” cũng đã dần trở thành “hairapist” (chơi chữ của “hairdresser (thợ làm tóc)” và “therapist (nhà trị liệu)”).
Chúng ta đến với tiệm cắt tóc vì hơn cả một kiểu tóc. Chúng ta đến vì một cảm giác tốt hơn về chính mình. Khi bạn sạch sẽ, tươm tất, và đẹp đẽ – chẳng có điều gì có thể ngăn cản một nụ cười trên môi. Và tuyệt hơn nữa là sau khi bạn đã có một buổi trò chuyện chất lượng cùng với người làm đầu của mình. Bạn cảm thấy cực kỳ tuyệt vời, cả bên trong lẫn bên ngoài.
Trước khi vào đề, mình xin được giới thiệu người hùng của bài viết ngày hôm nay.
Cô tên Hoa, gần bằng tuổi mẹ mình, có 3 đứa con, đổi khuyên tai theo tâm trạng và sở hữu một mái tóc pixie màu đỏ đô.
Phong cách cũng giống như người yêu, phải tìm người phù hợp cho mình
Mình hay lướt Pinterest, thấy người này người kia mặc đẹp quá, người này người kia có kiểu tóc đẹp quá. Ở họ có hình ảnh của cái đẹp mà mình hướng đến, của phong cách mà mình muốn trở thành. Song không phải cứ mua y xì đúc cái họ có, mặc đúng bộ cánh mà họ đang khoác trên người, cắt đúng kiểu tóc mà họ đang có – là mình cũng đẹp như họ.
Có những khi việc bắt chước biến mình thành một thứ thảm họa. Có những khi không quá thất bại, song bản thân vẫn cảm thấy không vừa mắt. Có những thứ may mắn dừng lại ở mức chấp nhận được. Tuy nhiên, có một cảm giác lộn chộn luôn luôn ở đó, khi mình nhìn thấy bản thân không mấy khi trở thành hình ảnh tương đồng với cái mà mình vốn nghĩ khi tưởng tượng bản thân mình như một ai đó.
Nó là cái sự không trùng khớp với kỳ vọng làm mình cảm thấy khá bực bội trong quá trình đi tìm phong cách cho bản thân.
Có những lúc mình thích một kiểu tóc này khủng khiếp, đòi đi cắt đúng theo kiểu ấy. Xòe ra cho cô Hoa xem, cô gàn “Giờ cô mà cắt cho mày kiểu này, đem đầu về bố mẹ mày ra đập tiệm của cô.” Không hài lòng, mình hỏi đi hỏi lại lí do tại sao.
Cô bắt đầu giải thích, và cứ như thế mình bắt đầu vỡ ra những đặc điểm của bản thân mà trước đây mình không hề biết, hoặc không đủ khả năng để mô tả. Đâu là sự khác biệt giữa giống người Á và giống người Âu, cái cằm cái mũi của mình và họ khác nhau thế nào, chất tóc thẳng và quăn tự nhiên, chân dày mỏng, khả năng bám của sợi tóc. Đủ thứ kiến thức mà – nếu bạn như mình lúc đầu, tự áng chừng cho bản thân một dạng mặt (V-line, tròn, dài, vuông…) rồi đi tìm kiểu tóc phù hợp với cái mặt ấy – sẽ không tài nào tìm ra được.
Càng học nhiều về thời trang, càng nhận ra nhiều những thứ mình thích có những thứ không hợp với bản thân. Mặc dù cái style ấy mình thích, cực kỳ thích. Đôi lúc còn ghen tị với những người khoác lên được phong cách ấy bên ngoài. Nhưng nó không hợp với mình, và không có cách nào để mình và nó phù hợp được với nhau. Vậy là nói lời tạm biệt.
Mình nghĩ điều này âu cũng giống như những mối quan hệ tình cảm. Bạn có thể rất thích một ai đó, nhưng nếu hai người không thể hòa hợp thì sẽ rất khó để đi tới một mối quan hệ lâu dài.
You’ve known this man for a long time. You find him handsome. Funny. A bad boy and a ladies’ man. You’ve liked him from the moment you first laid eyes on him. As for him—he adores you. You are the only woman who gets him, the only woman worthy of the name, the only one who could find favor in his eyes. In a nutshell, you are the only woman he loves—after his mother, of course. In the best of all possible worlds, everything would be fine. But though this man loves you, adores you, he isn’t in love. (…)
But he’s not shy, or bewitched, or gay. It’s not that at all. Listen to these words of wisdom, because your Parisian friends will never let you live a lie: if nothing’s happened yet, it’s because this man will never want you. It’s not fair, and there’s no rational explanation for it. But that’s the way it is. You’re wasting your time. Get dressed and move on.
— Anne Berest, Audrey Diwan, Caroline de Maiget, Sophie Mas, “How to be Parisian Wherever You Are”
Bạn phải là người mẫu của chính mình
“Người ta tạo mẫu cho mình thì họ phải lấy mình là người mẫu, chứ không phải lấy ai khác làm người mẫu.”
Cô Hoa nói khi cuối cùng mình cũng đã giảng hòa, chịu chấp nhận từ bỏ một ý tưởng về kiểu tóc mới mẻ nào đó hoàn toàn không phù hợp với mình.
Nghe qua thì khá hiển nhiên, nhưng sau khi ngẫm nghĩ về câu nói ấy mình bỗng dưng loé lên nhiều điều sáng tỏ.
Thứ nhất là, đã có quá nhiều lần mình lấy một ai đó khác làm người mẫu thay vì chính mình. Mình đi tới cửa hàng với hình ảnh của họ trong đầu, mẩm chắc rằng một phong cách nào đó sẽ phù hợp với hình mẫu ấy. Mình copy paste cái hình của họ lên mình, cầu mong rằng khi làm một bộ khuôn trên mình thì nó sẽ thành công. Mình không dành thời gian để thực sự hiểu cơ thể, hiểu tính cách, hiểu điểm yếu điểm mạnh, hiểu điều mình thực sự hướng đến và yêu thích.
Thứ hai, những điều làm nên phong cách của bạn không chỉ có mỗi trang phục hay kiểu tóc bên ngoài. Cách bạn sống, cách bạn suy nghĩ, cá tính, phong thái và vô vàn những điều khác, tưởng như vô hình nhưng chúng luôn tìm được một cách nào đó biểu hiện ra bên ngoài. Giống như khi bạn tự tin thì tự nhiên dáng người và cách đi đứng cũng dần thay đổi, chứ cũng chẳng phải đi qua một khoá đào tạo người mẫu nào.
Người khác cho dù có giống, cũng chẳng thể nào giống bạn 100%. Ngay cả anh chị em sinh đôi khi lớn lên cũng dần trở thành những con người khác nhau, mặc dù có thể ngoại hình rất giống nhau. Âu có lẽ đó cũng là một phần lí do tại sao người ta vẫn hay nói, ta là phiên bản duy nhất của chính mình.
Mình học được một điều rằng, nhiều lúc người khác nói rằng họ cảm thấy phong cách này “có vẻ không hợp với mình” không có nghĩa là nếu mình khoác nó lên thì nó sẽ xấu. Chỉ đơn giản là con người mình, với đầy đủ những cảm nhận của họ về cả những điều vô hình và hữu hình trên kia – không thực sự ăn nhập với phong cách ấy.
Thời trang là chuỗi thử nghiệm không hồi kết
“Hồi xưa cô cũng giống như mày, ăn mặc như con trai ấy. Người ta cũng nghĩ mình là thế này thế kia, trong khi thực ra đấy chỉ là cái phong cách mình thích ở thời điểm ấy. Nói chung làm cái gì thì làm, cứ thử nghiệm thôi con ạ. Rồi cũng sẽ có lúc mày sẽ lại thấy thích làm một đứa con gái, hoặc không. Con người ta thay đổi liên tục mà.”
Cô Hoa cười cười, an ủi đứa là mình bấy giờ nhìn gương phụng phịu và lầu bầu mãi về chuyện người khác luôn nhầm lẫn mình là một người con trai.
Tháng trước mình đi xe khách về quê thăm ông bà. Xuống chỗ nghỉ chân, đương đi vệ sinh thì bị chú phụ xe gọi giật lại. “Ê nhóc, đi đâu đấy? Nhà vệ sinh của mày ở đằng này cơ mà!”
Hồi cấp hai hay tập võ vẽ đấm đá parkour các thứ, rồi cũng hay chơi với con trai nhiều hơn con gái, có lần có mấy đứa bạn gái bảo mình, “Tiểu Phương trông cứ có nét gì giống con trai lắm. Giống cái anh nam thứ trong phim bọn tôi đang xem.” Từ khi bắt đầu lên đại học, mình cắt tóc ngắn hẳn, lúc bấy giờ mới nhận ra bản thân cũng giống con trai thật.
Đúng là việc bị nhầm lẫn là con trai, rồi nghe không ít lời xì xào chỉ trỏ của người xung quanh làm mình cảm thấy khó chịu, nhưng đó vẫn là một trong những kiểu tóc khiến mình tự hào. Vì không có nó, mình chẳng bao giờ biết được mình có thể cắt và mang được nó. Không có nó, mình chẳng bao giờ nhận ra hóa ra mình có nét của người con trai. Không có nó, mình chẳng biết được bản thân mình có thể thay đổi đến như thế nào, nếu cứ giữ mãi thứ đuôi ngựa đã theo mình hơn 18 năm.
Đến cuối ngày, ngoại hình này cũng như cuộc sống của bạn, đầy rẫy sự không đoán định và nhiều điều chưa sáng tỏ.
Cứ đi tiếp, tìm tòi và thử nghiệm, rồi bạn sẽ tìm thấy thứ phù hợp cho mình. Và một ngày bạn sẽ nhận ra, rằng mình có nhiều hơn là một kiểu tóc hay một set đồ yêu thích. Đó là một điều mà mình mong là đến những dòng này bạn cũng hiểu – sự hiểu biết về chính bản thân.